W 2022 roku Powiat Cieszyński podpisał akt notarialny, dzięki któremu już oficjalnie stał się właścicielem dziedzictwa, które pozostawiła po sobie Zofia Kossak. Plany na obiekty są spore, jednak istnieje jedno ograniczenie – finanse. Powiat nie dysponuje tak dużymi środkami, jakie może pochłonąć remont.

Pojawiła się jednak inicjatywa społeczna. Prawnicy z Kancelarii TRAKTAT z Cieszyna postanowili zgłosić jeden z zabytkowych obiektów – Dwór Kossaków do konkursu fundacji Most the Most „Nasz Zabytek”. Wygrana w konkursie wiąże się z przekazaniem miliona złotych na remont zabytku – te pieniądze w przypadku Dworu Kossaków mogą dużo zmienić. Najwięcej zmienić mogą jednak mieszkańcy i sympatycy regionu – im więcej zgłoszeń zabytku, tym większa szansa na wygraną! Link do formularza zgłoszeniowego dostępny jest tutaj.

Dwór Kossaków to jedyne w Polsce muzeum Zofii Kossak. Budynek to jej rodzinna posiadłość, w którym przez wiele lat mieszkała. To jednak nie tylko scheda po Zofii Kossak, ale również po wielu innych, znamienitych artystach. W Dworku w Brennej bywali m.in. malarze – Jerzy Kossak i Wojciech Kossak, poetka Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Witkacy czy Jan Parandowski. Każda z tych osób pozostawiła w Dworze Kossaków coś po sobie, każda przyczyniła się do tworzenia historii – nie tylko tego zabytkowego obiektu, ale również Górek Wielkich czy całego Powiatu Cieszyńskiego.

Dlaczego Dwór Kossaków ma duże szanse na zdobycie miliona złotych w konkursie „Nasz Zabytek”? –Przede wszystkim obiekt spełnia wymogi formalne. Jest obiektem zabytkowym, będącym własnością Powiatu Cieszyńskiego, więc jest własnością publiczną (w konkursie nie mogą brać udziału zabytki, znajdujące się w rękach prywatnych), który ma ogromny potencjał, jednak potrzebne są pieniądze na remont. Główna nagroda to milion złotych, a kryterium wyboru zwycięskiego zabytku, to nie tylko decyzja komisji konkursowej, ale również zdobyte przez zabytek punkty. Punkty są przyznawane za ocenę formalną zgłoszenia oraz za ilość zgłoszeń zabytku. W wydarzeniu, które utworzyliśmy na Facebooku, jest wzór zgłoszenia, oraz opisy, które można skopiować. Będziemy również udostępniać zdjęcia, które mogą być załączone do wniosku. To właśnie ilość zgłoszeń jest tutaj szansą, bo pokażemy, jak ważny jest dla mieszkańców regionu Dwór Kossaków i udowodnimy, że warto go odnowić. Warto skorzystać z tej szansy, ponieważ w Polsce nie ma zbyt wielu pieniędzy na remont zabytków. Tutaj jest szansa na zdobycie pieniędzy na zabytki, będące własnością publiczną. Wciąż jednak zapominamy o zabytkach w rękach prywatnych, które ze względu na wysokie ceny i brak wsparcia ze strony państwa niszczeją. To jednak temat na inną akcję, a obecnie zachęcamy do zgłaszania Dworu Kossaków! – zachęcają przedstawiciele Kancelarii Traktat.

- Dwór Kossaków wizualnie prezentuje się bardzo dobrze, problemem są jednak kamienie i fragmenty zaprawy, które odpadają od zabytkowych murów. Gdyby przeprowadzić renowację i odpowiednio zabezpieczyć ściany, obiekt może być z powodzeniem wykorzystywany, np. jako miejsce, gdzie artyście będą prezentować swoje prace, jako miejsce spotkań malarzy, pisarzy czy rzeźbiarzy. Dwór Kossaków ma ogromny potencjał, może być szansą na rozwój lokalnych artystów, centrum kulturalnym, czy atrakcją, która przyciągnie do regionu całe rzesze turystów - obiekt warto zgłaszać, z pewnością jest to w naszym wspólnym interesie. Oczywiście, wypełnienie formularza zajmie nam chwilę, jednak możemy skorzystać z „gotowców” (screeny odpowiednio wypełnionego formularza znajdują się galerii pod tekstem – przyp. red.). Pamiętamy, że właścicielem Dworu Kossaków od 2022 roku jest Powiat Cieszyński. Obiekt znajduje się Górkach Wielkich przy ulicy Stary Dwór 4. Część opisowa jest udostępniona w formie tekstowej w mediach społecznościowych – informuje Janina Żagan Wicestarosta Powiatu Cieszyńskiego.

Udostępniamy część opisową (możliwą do skopiowania)

Dlaczego ten zabytek? 

Dwór Kossaków to dawna posiadłość Zofii Kossak - znanej pisarki, kupiony jeszcze przez jej rodziców. Przez wiele lat był regionalnym centrum kultury i sztuki - Kossaków odwiedzali m.in. Jan Parandowski, Wojciech Kossak i Jerzy Kossak (uznani polscy malarze), Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), czy poetka Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.

Każda z tych postaci pozostawiła po sobie w Dworze Kossaków pamiątki, każda jest częścią historii tego miejsca.

Dwór obecnie powinien być centrum kultury i sztuki nie tylko Gminy Brenna, ale również całego regionu. To ciekawe miejsce o wspaniałej historii i ogromnym potencjale. Niestety, jego stan techniczny pozostawia wiele do życzenia.

Obecnie Dwór Kossaków jest zamknięty, stan techniczny nie pozwala na pokazywanie wnętrz, czy organizowanie tam imprez. Problemem są pieniądze, Powiat Cieszyński nie dysponuje budżetem, który pozwoliłby na remont tego miejsca i przywrócenie mu dawnej świetności.

Pieniądze, które są nagrodą w tym konkursie sprawią, że do Dworu Kossaków powróci życie.

Funkcja zabytku:

Zabytek ma szansę stać się miejscem spotkań literackich i przestrzenią do pokazywania prac malarzy grafików czy rzeźbiarzy.

Miejsce powinno być otwarte dla lokalnej społeczności i dawać szansę na rozwój artystyczny. Jednocześnie Dwór Kossaków może stać się miejscem pamięci i upowszechniania historii rodziny Kossaków i innych znanych i cenionych polskich pisarzy i malarzy, którzy do posiadłości w Górkach Wielkich tak chętnie przyjeżdżali.