Od 1 stycznia 2024 roku, na mocy zmian w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (dalej w skrócie uPrd), które wynikają z treści ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości, w życie wchodzą znowelizowane przepisy istotne dla właścicieli pojazdów uprzednio zarejestrowanych w Polce, ale także sprowadzonych z zagranicy.

Zgodnie z nowym art. 73aa uPrd właściciel pojazdu (osoba nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie obrotu pojazdami) jest obowiązany złożyć wniosek o jego rejestrację w terminie 30 dni od dnia:

1. nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (gdy pojazd nabyto w drodze spadku, termin 30 dni biegnie od dnia prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia);
2. dopuszczenia do obrotu przez organ Krajowej Administracji Skarbowej pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej;
3. sprowadzenia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

W przypadku przedsiębiorców prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami obowiązek złożenia wniosku o rejestrację pojazdu należy zrealizować w terminie 90 dni od dnia:

1. nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. dopuszczenia do obrotu przez organ Krajowej Administracji Skarbowej pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej;
3. sprowadzenia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Powyższe regulacje nie dotyczą:

• podmiotu uprawnionego, posiadającego ważną decyzję o profesjonalnej rejestracji pojazdów, wobec pojazdów, dla których dysponuje on profesjonalnym dowodem rejestracyjnym,
• przypadku, gdy właścicielem pojazdu jest przedsiębiorca prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami lub produkcji pojazdów i pojazd ten jest pojazdem nowym, tzn. pojazdem fabrycznie nowym, który nie był zarejestrowany.

W razie, gdyby w stosunku do pojazdu nabytego i zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zostało wydane zaświadczenie o demontażu pojazdu albo zaświadczenie o przyjęciu niekompletnego pojazdu, właściciel takiego pojazdu nie jest zobowiązany do składania wniosku o jego rejestrację w terminie 30 dni (albo 90 dni – dot. przedsiębiorców zajmujących się handlem pojazdami) od dnia nabycia pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Obowiązek złożenia wniosku o rejestrację został też wyłączony, kiedy właściciel pojazdu nabytego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokona zbycia tego pojazdu przed upływem terminów na złożenie wniosku o rejestrację (odpowiednio 30 dni albo 90 dni - przedsiębiorcy prowadzący handel pojazdami).

            W związku z przytaczanymi zmianami legislacyjnymi nabywca pojazdu uprzednio zarejestrowanego w Polsce nie będzie mógł zawiadomić organu o jego nabyciu. Wprowadzono natomiast obowiązek rejestracji takiego pojazdu.

            Terminy, o których mowa wyżej, dotyczą pojazdów używanych, zarejestrowanych uprzednio w Polsce, ale także sprowadzonych z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej (np. USA, Kanada, Szwajcaria).

            W razie zbycia pojazdu należy (jak dotychczas) zawiadomić o jego zbyciu. Na mocy art. 78 ust. 2a – 2b uPrd zawiadomienia o zbyciu pojazdu dokonuje się wobec starosty właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) lub czasowego zamieszkania, a jeżeli właścicielem jest przedsiębiorstwo wielozakładowe lub inny podmiot, w skład którego wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne - u starosty właściwego ze względu na miejsce rejestracji pojazdu. Co warte podkreślenia, w przypadku, gdy pojazd był przedmiotem współwłasności, zawiadomienie o zbyciu pojazdu uznaje się za skuteczne, kiedy zostanie złożone przez jednego z dotychczasowych współwłaścicieli pojazdu. 

Zmiany legislacyjne obejmują także kwestię kar administracyjnych z tytułu uchybienia terminów związanych z rejestracją pojazdu czy zawiadomieniem o zbyciu pojazdu (art. 140mb uPrd). Wysokości kar pieniężnych zostały ustawowo określone i nie będą podlegały tzw. ważeniu.

Właściciel pojazdu (osoba nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie obrotu pojazdami), który nie złoży wniosku o jego rejestrację w ciągu 30 dni, otrzyma karę pieniężną w wysokości 500 zł. W przypadku niezłożenia wniosku o rejestrację pojazdu w terminie 180 dni, kara wynosić będzie 1000 zł.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami, który nie złoży wniosku o rejestrację pojazdu w terminie 90 dni, otrzyma karę pieniężną w wysokości 1000 zł. W przypadku niezłożenia wniosku o rejestrację pojazdu w terminie 180 dni, kara dla takich przedsiębiorców będzie wymierzana w kwocie 2000 zł.

Brak zawiadomienia o zbyciu pojazdu zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie sankcjonowane w formie kary pieniężnej w wysokości 250 zł.

Ustawodawca wskazuje przy tym, że „kary pieniężne współwłaściciele pojazdu ponoszą solidarnie”.

Zgodnie z brzmieniem art. 140mb ust. 3 uPrd właściciel pojazdu, który złoży niekompletny wniosek o rejestrację pojazdu i który - pomimo wezwania do uzupełnienia braków w wyznaczonym przez organ terminie - nie dokona stosownego uzupełnienia podania, będzie podlegać odpowiedniej, opisanej powyżej, karze pieniężnej. 

W przypadku, gdy pojazd przed dniem 1 stycznia 2024 r. został:

1. sprowadzony z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej,
2. sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
3. nabyty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

do spraw związanych z rejestracją oraz zawiadamianiem o zbyciu albo nabyciu pojazdu stosuje się przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu dotychczasowym.

Do postępowań o rejestrację pojazdów, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2024 r., stosuje się przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu dotychczasowym.

Do postępowań w sprawach nakładania kar pieniężnych, o których mowa w art. 140mb ustawy Prawo o ruchu drogowym, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2024 r., stosuje się przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym, w brzmieniu dotychczasowym.

Powyższe ustalenia w zakresie tzw. „przepisów przejściowych” wynikają z brzmienia art. 14 - 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości.