Ubezpieczonemu pracownikowi, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje jednorazowe odszkodowanie.  Od 1 kwietnia obowiązują nowe, wyższe kwoty. Obecnie za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1033 zł brutto. Wcześniej była to kwota 984 zł brutto.

Osoby, które są objęte ubezpieczeniem wypadkowym i doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy, lub choroby zawodowej, mogą starać się o jednorazowe odszkodowanie. O to świadczenie mogą ubiegać się także uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy czy choroby zawodowej.

Jakie dokumenty?

W celu uzyskania odszkodowania, należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kompletny wniosek. Powinien on zawierać wniosek o jednorazowe odszkodowanie, protokół powypadkowy wraz z dokumentacją, sporządzony i zatwierdzony przez zakład pracy i wypełniony przez lekarza druk OL-9, zawierający adnotację, że leczenie i rehabilitacja zostały zakończone.

Odszkodowanie po zakończonym leczeniu

- Po dostarczeniu kompletnej dokumentacji do ZUS, stopień uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ocenia lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS, po zakończeniu przez pacjenta leczenia lub rehabilitacji - informuje Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

ZUS wydaje decyzję, przyznającą lub odmawiającą prawa do świadczenia, w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej albo od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Odszkodowanie wypłacane jest w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.

Wysokość jednorazowego odszkodowania

Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia za każdy procent przysługuje 1033 zł brutto. Dla przykładu: osoba, u której zostanie stwierdzone 5% uszczerbku na zdrowiu, otrzyma kwotę 5165 zł brutto (5x1033,00 zł).

Nowe stawki jednorazowego odszkodowania

Nowe wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej obowiązują obowiązywać będą do 31 marca 2022 r., są to kwoty brutto i wynoszą:

• 1033 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
• 1033 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku, co najmniej o 10 punktów procentowych;
• 18 086 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
• 18 086 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
• 93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
• 46 507 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
• 93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
• 93 014 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
• 18 086 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
• 46 507 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 18 086 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Kiedy jednorazowe odszkodowanie się nie należy

Są jednak sytuacje, gdy jednorazowe odszkodowanie nie należy się pracownikowi. Jest tak, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów bhp spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Pieniędzy nie dostanie również pracownik, który był pod wpływem alkoholu lub substancji psychotropowych i przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Nie dotyczy to wypadków ze skutkiem śmiertelnym.

Miliony do wypłaty

W ostatnim kwartale 2020 roku, czyli w okresie od października do grudnia, ZUS w całym kraju wypłacił ponad 11, 6 tys. jednorazowych odszkodowań na kwotę 74,7 mln zł. W województwie śląskim takich odszkodowań wypłacono blisko 1,5 tys. na kwotę przekraczającą 9,3 mln zł. Najwięcej wypłat zrealizował rybnicki Oddział ZUS, bo na łączną sumę przekraczającą ponad 2,3 mln zł. Przeciętna wysokość odszkodowania to ok. 6 tys. zł, chociaż w Oddziale ZUS w Zabrzu przeciętna wysokość jednorazowego odszkodowania to ponad 8 tys. zł. 

Jednorazowe odszkodowanie wypadkowe wypłacone przez ZUS - dane dla województwa śląskiego za okres X-XII 2020 r.